قال الاستاذ: حیات دادن به جامدات!! ذات اقدس اله فرمود فرمود که ما به وسیله این آب به کشاورزی شما حیات میدهیم، شما کشاورز نیستید، کارتان «حَرث» است نه «زَرع».
شما این بذرها را که به انبار بردید، در موقع کشت، این بذرها را از انبار منتقل کرده و میآورید، بعد از شیار زمین در این خاکها میپاشید همین! این را که نمیگویند کشاورزی، این را که نمیگویند «زَرع»، این را میگویند «حَرث»؛
یعنی انتقال جمادی از جایی به جای دیگر: ﴿أَ فَرَأَیْتُمْ ما تَحْرُثُونَ﴾؛ کار شما «حَرث» است ﴿ءَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزّارِعُونَ﴾کار ما «زَرع» است، حیات دادن به جامد «زَرع» است، ما این مرده را زنده میکنیم. ما این یک حبّه را هفتصد برابر میکنیم، ما این یک حبه را خوشه و شاخه میکنیم، اگر هسته است شاخه میکنیم، اگر حبّه است خوشه میکنیم، ما به او جان میدهیم، ما زارع هستیم: ﴿ءَ أَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزّارِعُونَ﴾، بنابراین حیات بخشی از آنِ ماست.
میوههای گوناگون هم در سورهٴ مبارکهٴ «رعد»، همان سه چهار آیه اول آن ـ که قبلاً بحث شد ـ همین بود، فرمود: ﴿وَ فِی اْلأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ﴾. یک هکتار زمین را شما چند قطعه میکنید، انواع و اقسام میوهها که رنگ، مزه، کمیّت و کیفیّت آنها مختلف است: ﴿وَ فِی اْلأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ﴾ که ﴿نُفَضِّلُ بَعْضَها عَلی بَعْضٍ فِی اْلأُکُلِ﴾. نه برگها شبیه هم است، نه میوهها شبیه هم است، نه طعمها شبیه هم است نه آن خاصیتها شبیه هم است، با اینکه خاک یکی است، آب یکی است، هوا یکی است، آفتاب یکی است، باغبان یکی است، کود یکی است. این نظم را ما به بوستان، مَرغزار و باغ شما دادیم: ﴿وَ فِی اْلأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ﴾ که ﴿نُفَضِّلُ بَعْضَها عَلی بَعْضٍ فِی اْلأُکُلِ﴾؛ بعد فرمود: اینها کار شماست یا کار ماست؟
اگر ـ خدای ناکرده ـ بیراهه رفتید ما این راه را میبندیم. در بیانات نورانی امام سجاد(سلام الله علیه) است که به اندازه عطش هر بوتهای از گیاه، خدا یک قطره باران مشخص کرده است، سهمیه به اینها داد؛
به سبب گناه شماست که این گیاهان تشنه میمانند. اینکه فرمود: اگر خدای سبحان افراد را به گناه آنها بگیرد ﴿ما تَرَکَ عَلی ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ﴾ همین است، این مار و عقربها به وسیله ما در خشکی میمانند، آنها کاری به ما ندارند، این مورها، مارها، حیوانات بیابان و گوسفندها که گرسنه و تشنه هستند، در اثر سیّئات ماست. فرمود: ما اگر آن مقداری که شما استحقاق دارید، شما را به کیفر برسانیم ﴿ما تَرَکَ عَلی ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ﴾، شما به این حیوانات و گوسفندهای خود رحم کنید: ﴿مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللّهِ قیلاً﴾، از او راستگوتر کیست؟