به یاد استاد

به یاد استاد

علامه ذوفنون حکیم متاله جوادی آملی
به یاد استاد

به یاد استاد

علامه ذوفنون حکیم متاله جوادی آملی

درخواست نیازمند از نیازمند سفاهت وبی خردی است.

قال الاستاذ:

انسان  فطرتا حق بالذات را می طلبد و از هدایت مهتدی بالذات پیروی می کند وچون هیچ موجودی غیر از خداوند متعال حق محض نبوده ، مهتدی بالذات نیست. پس غیر از خداوند هیچ موجودی حق هدایت دیگران را ندارد و دیگران نیز نباید از او پیروی کنند.

 امام سجاد (علیه السلام) : ان طلب المحتاج الی المحتاج سفه من رایه وضلة من عقله.

درخواست نیازمند از نیازمند سفاهت وبی خردی است.

«تنویر : هدایت ویژه خداوند ٬ هدایت تکوینی و رساندن به هدف و نیز حق قانونگذاری است که تشریع نامیده می شود و هدایت به معنای بیان احکام وتبلیغ آن از غیر مهتدی نیز بر می آید.»

تفاوت و امتیاز


اگر کسى معیار فضیلت را در مسائل مالى و پست و مقام خلاصه کند باید در اصل تفکر و ارزیابى خود ‏تجدید نظر کند. آن نظامى که مسائل را از محور طبیعت و ماده می نگردکسى را که داراى میز بزرگتر، سمت ‏برتر و حقوق و مزایاى بیشترى است افضل می ‏داند، اما اسلام به این گونه امور بهایى نمی‏دهد و می‏گوید: ‏عظمت انسان به جان آدم است و چیزى که جداى از جان آدم است فقط ابزار اجرایى است. بنابراین اگر ‏کسى فقط از مزایاى خارج از جان برخوردار باشد، جان او متکامل نشده است و چیزى که مایه کمال جان ‏است باید مزایاى روحى باشد که غذاى روح است و غذاى روح را معارف و علوم و اخلاق و مزایاى فاضله ‏تشکیل می ‏دهد و در این جهت بین زن و مرد امتیازى نیست، آنچه مورد تفاوت است، مایه امتیاز نیست و آنجا ‏که مایه امتیاز است، باعث تفاوت نیست.‏

خواندان ظاهر قرآن اثر دارد؟(معنای آیات برایمان روشن نیست)

اگر اهمیت و فضیلت تلاوت قرآن براى ما روشن شود و بدانیم که قرآن تکلم و سخن گفتن خداوند با ما ‏است، و با طهارت باطن و اُنس با قرآن لذت تلاوت را بچشیم، هیچ گاه حاضر نمى‌شویم بین خود و قرآن ‏فاصله بیندازیم و هرگز از فیض عظیم آن، حداقل با تلاوت پنجاه آیهٔ در شبانه‌روز، محروم نمى‌گردیم.‏ خداى سبحان رسول الله (صلّى‌الله‌علیه‌وآله) را مستقیماً تحت ولایت خود معرفى کرده، مى‌فرماید: «إنّ ‏ولیّى الله الّذى نزّل الکتاب و هو یتولّى الصّالحین» این آیهٔ کریمه حاوى چند مطلب است: اول آن ‏که مى‌فرماید خدا ولى رسول الله است «ان ولیّى الله» دوم آن که همان خدایى ولى رسول الله است که ‏قرآن را نازل فرموده «الّذى نزل الکتاب» و سوم آن که خداوند متولّى صالحین است «و هو یتولّى الصالحین». ‏با توجه به این سه نکته مى‌فهمیم راه این که خدا ولى انسان باشد، آن است که انسان، صالح بشود و تا ‏صالح نگردد تحت ولایت الله نخواهد بود و خدا هم تولى او را نخواهد پذیرفت و بهترین راه صلاح هم اُنس با ‏قرآن است.

این جمله که مى‌فرماید ولى رسول الله (صلّى‌الله‌علیه‌وآله)، خدایى است که قرآن را نازل کرده از ‏باب تعلیق حکم بر وصف مى‌باشد که مشعر به علیّت است؛ یعنى اگر کسى به قرآن عمل کند صالح ‏مى‌شود و اگر خداوند بخواهد ولى کسى بشود، از راه قرآن، ولایت و تدبیر او را اعمال مى‌کند.‏ به همین دلیل مى‌فرماید: «فاقرءوا ما تیسّر من القرآن» آن مقدارى که براى شما میسّر است ‏قرآن تلاوت کنید و با این کتاب الهى مأنوس باشید. حتّى اگر معناى بعضى از آیات و سور براى شما روشن ‏نشد، نگویید خواندن بدون ادراک چه اثرى دارد. چون قرآن، کلام آدمى نیست که اگر کسى معنایش را نداند ‏خواندنش بى‌ثمر باشد؛ بلکه نورى الهى است که خواندن آن به تنهایى عبادت است گرچه به معنایش ‏آگاهى نداشته باشد

ریشه مشکلات بد فهمی است

ما در جامعه چگونه زندگی کنیم؟ دعای مکارم الاخلاق ، گذشته از ثوابی که دارد، برنامهی زندگی را هم به ما یاد میدهد. ما اگر با خود درست کنار بیاییم و در داخل منزل عاقلانه زندگی کنیم، راحت هستیم.   « واعصمنی من ان اظنّ بذی عدمٍ خساست او اظنّ بصاحب ثروت فضلاً فانّ الشریف من شرّفته طاعتک والعزیز من اعزّته عبادتک » خدایا برخی از مردم تنگ نظر هستند، سعادت و رفاه را در ثروت و داشتن، میدانند و کسانی را که دست شان کوتاه است و از نظر مالی ضعیف هستند، ضعیف و حقیر تلقی میکنند. خدایا توفیقی ده تا من به جایی برسم که بفهمم این راه، راه باطل است و شرف در داشتن و ذلت در فقر نیست.
بدانم آنکه با تو رابطه دارد، شریف و کریم است و آنکه از تو بریده، ذلیل و فرومایه است و من از تو فهم میخواهم. این راه زندگی را به آدم نشان میدهد، هم رابطه زن و شوهر و هم رابطه پدر و مادر با فرزند درست میشود و آدم احساس کمبود نمیکند.

ما اگر با خودمان کنار بیاییم و بفهمیم که شرف و کرم در چیست، خب ضبط میکنیم. زن و شوهر توقع بی جا ندارند، شوهر به اندازهی امکاناتی که دارد، هزینه را تأمین میکند و خانم هم به اندازهی امکانات شوهر، توقع دارد و زندگی راحت است. « واعصمنی » من را معصوم نگه بدار « واعصمنی من ان اظنّ بذی عدمٍ خساست او اظنّ بصاحب ثروت فضلاً فانّ الشریف من شرّفته طاعتک والعزیز من اعزّته عبادتک» یک چنین آدمی راحت است. تمام مشکلات ما در بدفهمی است، یا جهل علمی یا جهالت عملی است. بخش وسیعی از دعاها ی نورانی امام سجاد(ع) برای رشد عقلی جامعه است. این برای حلال ارزش چندانی قائل نیست، چه رسد به حرام. همه این بدخوری ها و حرام خوری ها به خاطر این است که انسان فکر میکند، داشتن، فضیلت است. چرا انسان عمر خود را برای مال حرام هدر بدهد؟ اساس کار بر فراگیری علوم الهی و عمل صالح است. اگر اهل تولید بود، خوشا به سعادت او، اما این دو عنصر را باید با هم داشته باشد. یک وقت اهل تحصیل حوزه و دانشگاه است که سعادتی است، یک وقت اهل کسب و کار است، آن هم سعادت است لکن با دو عنصر: یکی تلاش در تولید و یکی قناعت در مصرف. آدم راحت زندگی میکند و دیگر از اینها عاقل تر که خدا خلق نکرده است و اینها معیار ما هستند. لذا اینکه وجود مبارک امام سجاد(ع) فرمود «اگر همهی مردم روی زمین بمیرند و من تنها باشم، احساس هراس نمیکنم چون رفیق خوبی دارم» همین است. اینچنین نیست که رفقای انسان همان انبیاء، صدیقین، شهدا و صالحین باشند، بلکه او نعم الرفیقی به نام خدای سبحان دارد. منتها در آیۀ سورۀ مبارکه نساء نام خدا برده نشده است، ولی « و من یطع الله و الرسول فاولئک مع الذین انعم الله علیهم من النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین و حسن اولئک رفیقا » سرِّ اینکه اسم این چهار گروه برده شده، این است که رفقا مال راه هستند و الله مقصد و مقصود است، لذا مقصد را با همراه نمیآورند.
 ما وقتی کنار ضریح پیامبر باشیم، تمام تلاش و کوشش مان این است که زیارت کنیم و این ضریح را ببوسیم، خب این یک فضیلت است و ثواب دارد. ولی اگر با خود پیامبر(ع) و با خود حسین بن علی(ع) همراه باشیم، چطور؟ میشود این کار را کرد. اینکه در سورۀ مبارکۀ نساء فرمود «هر کسی مطیع خدا و پیامبر او باشد، با انبیاء، صدیقین، شهدا و صالحین است.» اگر کسی درست حرکت کند، علماً و عملاً، رفقای خوبی دارد که مربوط به زمان حیات آنها نیست، الی یوم القیامه این آیه زنده است و الی یوم القیامه هر که مطیع خدا و پیامبر او باشد، با انبیاء، صدیقین، شهدا و صالحین است.

ماموریت الهی امام حسین (ع) با عشق نه با معجزات ظاهری

ماموریت آن حضرت(امام حسین (علیه السلام)) همانند مسولیت پیامبران الهی بود ؛ با این تفاوت اساسی که آن ذوات مقدس به معجزاتی نظیر عصا وید بیضا مسلح بوده اند و امام حسین علیه السلام با دست خالی بدون معجزه ظاهری. اما کاروان حسینی اعم از زن و مرد ٬  خرد و کلان ٬ شهری و روستایی ٬ مدنی مکی و عراقی با طینت عشق تخمیر شدند و با کوثر عشق آبیاری و با دست هنرمند معمار عشق ٬ تصویر و با نفخ عاشقانه مصدر عشق زنده شدند ودر فضای عشق نفس کشیدند ودر بوستان عشق هم آوای دیگر عاشقان نغمه سرای ظلم ستیزی شدند وهمانطور که معماران کعبه حضرت خلیل وذبیح (علیهما السلام) ذره ذره این بنای جهانی توحید را با آهنگ دلنواز (ربنا تقبل منا )  ساختند قافله کربلا قطره قطره خون های طیب وطاهر را با نوای دل انگیز (ان کان الاسلام لا یستقیم الا بقتلی فیاسیوف خذینی)  نثار کردند.

استفتا : قمه زنی در عزای اهل بیت (علیهم السلام)

قال الاستاذ:

قمه و زنجیر چاقویی زدن و تیغ کشیدن در مجالس عزای اهل بیت (علیهم السلام) چه حکمی دارد؟

 چیزی که در شرایط کنونی مایه وهن اسلام است مانند قمه زدن و .....جایز نیست. چیزی که مایه تعظیم شعائر است یا سبب هتک نیست مانند زنجیر زدن جایز است.

 1 اسفند1380

جامعه وارث حسین (ع)

اگر جامعه ای وارث حسین بن علی (ع) بود میراث همه آنها را به ارث خواهد برد چون یکی از شعار های رسمی در هنگام عرض ادب وبرخورد با یکدیگر در مراسم سوگ سالار شهیدان این است : عظم الله اجورنا واجورکم بمصابنا بالحسین وجعلنا وایاکم من الطالبین بثاره .

یعنی خداوند ما را جزو کسانی قرار دهد که برای خونخواهی سالار شهیدان وگرفتن خونبهای حسینی موفق به قیام هستند. ما وقتی میتوانیم خونبهای حسین بن علی را بگیریم که وارث او باشیم چون اگر وارث او نباشیم خونبها خواهی به ما ارتباطی ندارد